Vastelaovend

In de middeleeuwen sprak men van de Vastenavondviering, waarin de mensen vóór de vasten op Aswoensdag begon nog één keer luidruchtig konden feestvieren met veel spijs en drank. Bij ons in Limburg gebruiken we nog altijd het dialectwoord voor Vastenavond, Vastelaovend. In de rest van Europa krijgt vanaf de zeventiende eeuw de term carnaval de overhand. In één van de verklaringen voor het woord carnaval wordt de relatie tussen dit uitbundige feest en de daarop volgende vasten gelegd: carne vale betekent vlees vaarwel. Een andere verklaring voor het woord bestaat uit de veronderstelde afleiding van carrus navalis, een scheepswagen die in de Vastenavondtijd door de straten werd getrokken met aan boord vermomde vierders.

Carnaval
Het carnaval is een feest dat vooral in Limburg en Brabant drie dagen lang het dagelijks leven in zijn greep heeft. De mensen trekken verkleed door de straten en zoeken elkaar op in cafés en feestzalen. Deze zijn versierd met maskers en serpentines en de muziek kent zijn eigen carnavalsrepertoire.
Het tijdstip van de viering is afhankelijk van datum waarop Pasen jaarlijks gevierd wordt. De zevende zondag voorafgaande aan Paaszondag is carnavalszondag. De Prins neemt neemt op rituele wijze de macht van de burgerlijke autoriteiten over in dorp of stad (de machtsoverdracht of sleuteloverdracht) en viert met zijn onderdanen de tijdelijke vestiging van zijn narrenrijk. Carnavalsvierders verkleden zich en nemen bezit van de straat en de cafés. Op één van de drie carnavalsdagen trekt de optocht door de straten. En op carnavalsdinsdag rond middernacht wordt in veel plaatsen in een afsluitingsritueel afscheid genomen van het carnaval. Carnavalssymbolen worden dan verbrand, begraven of verdronken. Op Aswoensdag wordt het dagelijkse leven weer opgepakt.

Dit jaarlijks terugkerende spektakel kent vaste rituelen en wordt georganiseerd door carnavalsverenigingen. Aan de carnavalsdagen gaat het voorseizoen vooraf. Dit begint op 11 november. In het voorseizoen wordt de machtsovername van de Prins voorbereid. De Prins verschijnt in het openbaar, er worden zittingen georganiseerd, vaak wordt een carnavalslied tot schlager van dat jaar uitgekozen en de carnavalsstemming wordt opgebouwd.